ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Δημοτικό Ωδείο Λαμίας

Το Δημοτικό Ωδείο Λαμίας ιδρύθηκε το 1938 ως παράρτημα του Εθνικού Ωδείου Αθηνών με πρώτο Διευθυντή το μεγάλο μουσουργό Μανώλη Καλομοίρη και είναι το πέμπτο κατά σειρά ίδρυσης στον Ελλαδικό χώρο. Αρχικά οι σχολές που λειτούργησαν ήταν λίγες και η προσέλευση των μαθητών μικρή. Το 1959 ο Αλέξανδρος Ανιάν ανέλαβε τη Δ/νση του Ωδείου αναβαθμίζοντας το σημαντικά, ιδιαίτερα με την προβολή της Δημοτικής Χορωδίας Λαμίας η οποία απέσπασε βραβεία και διακρίσεις στον Ευρωπαϊκό χώρο Ύστερα από μια περίοδο ύφεσης, με απόφαση του Δήμου Λαμιέων να προωθήσει τα πολιτιστικά δρώμενα στην πόλη, τα τελευταία 10 χρόνια ενισχύεται το Δημοτικό Ωδείο Λαμίας ηθικά και οικονομικά με αποτέλεσμα την διεύρυνση και την ποιοτική του ανάπτυξη. Η ανοδική του πορεία διαφαίνεται σήμερα από το υψηλό επίπεδο σπουδών που προσφέρουν οι σαρανταπέντε (45) καταξιωμένοι μουσικοπαιδαγωγοί στους 650 μαθητές τους. Την επιτυχή πραγμάτωση των στόχων του, το Δ.Ω.Λ. στηρίζει στην υπευθυνότητα, στην ικανότητα και στην εξειδίκευση των συνεργατών του, οι οποίοι μεταδίδουν στους μαθητές τους γνώση και αγάπη για την μουσική. Αποτέλεσμα των προσπαθειών αυτών, είναι η απονομή διπλωμάτων από επιτροπές αποτελούμενες από υψηλού κύρους καλλιτεχνικές προσωπικότητες, η συμμετοχή μαθητών -αποφοίτων σε Πανελλήνιους και Διεθνείς διαγωνισμούς με μεγάλη επιτυχία (βραβεία-τιμητικές διακρίσεις), η ίδρυση 80μελους Παιδικής Χορωδίας, η σύσταση μουσικών συνόλων και η ίδρυση Μαθητικής Συμφωνικής Ορχήστρας. Παράλληλα, διοργανώνονται σεμινάρια στα οποία διδάσκουν διακεκριμένοι Έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες.

Το Δ.Ω.Λ. παρέχει σήμερα ένα ευρύ φάσμα μουσικών σπουδών καλύπτοντας την διδασκαλία όλων των οργάνων (κλασσικών και παραδοσιακών), ανώτερων Θεωρητικών, Μονωδίας και Μουσικής Προπαιδείας. Στα πλαίσια της παρέμβασης που ασκείται από τον Δήμο, λειτουργεί στο Ωδείο τμήμα μουσικής Προπαιδείας για παιδιά με ειδικές ανάγκες πειραματικό πρόγραμμα στην Ωδειακή εκπαίδευση από το 1994 για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Στόχος του προγράμματος είναι η άμβλυνση του κοινωνικού και εκπαιδευτικού αποκλεισμού με μέσον την μουσική. Συμμετέχουν σε αυτό 40 μαθητές των δυο ειδικών σχολείων της πόλης. Το Δ.Ω.Λ. δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο παιδαγωγικό τμήμα του το οποίο υποστηρίζει το προσωπικό με σεμινάρια γύρω από τα σύγχρονα ρεύματα της παιδαγωγικής και βοηθά στην βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ δασκάλων μαθητών γονέων. Σε μια προσπάθεια μεγαλύτερης πολιτιστικής προσφοράς το Δ.Ω.Λ. παρουσιάζει κάθε χρόνο πλούσιο πρόγραμμα καλλιτεχνικών εκδηλώσεων. Το Δημοτικό Ωδείο Λαμίας είναι Νομικό πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου. Διοικείται από 7μελες Συμβούλιο με πρόεδρο τον Δήμαρχο Λαμιέων

 

Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Ρούμελης (ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Ρ)

Το 1910 με πρωτοβουλία του Οδυσσέα Πάνου άρχισε να χτίζεται το παλιό Δημοτικό θέατρο, απέναντι από το σημερινό, δίπλα στο Γυμνάσιο όπου σήμερα η θερινή Δημοτική Σκηνή, πρωτοβουλία που δεν ευοδώθηκε. Νέα πρωτοβουλία του δημάρχου Ι. Μακροπούλου, το 1929, χωρίς και αυτή να έχει αίσιο τέλος Το 1938, με δήμαρχο αυτή τη φορά τον Ν. Δουδουμόπουλο, αποφασίζεται η ολοκλήρωση του θεάτρου, αλλά τώρα ήταν σειρά της κήρυξης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου να ματαιώσει την ολοκλήρωση κι αυτής της προσπάθειας. Ιούλιος του 1956 και ο εκλεγμένος δήμαρχος I. Παπασιόπουλος μετακαλεί τον Λαμιώτη αρχιτέκτονα Κίμωνα Λάσκαρη. Δημιουργείται Νομικό Πρόσωπο, το “Δημοτικό θέατρο Λαμίας” και τον Αύγουστο του 1957, αφού γίνεται η ανάθεση του έργου στον Κίμωνα Λάσκαρη, αποφασίζεται η ανέγερση, στον σημερινό χώρο. Στις 4 Ιανουαρίου 1959, γίνεται η θεμελίωση του πρώτου μεταπολεμικά θεάτρου στην Ελλάδα, αυτή του Δημοτικού θεάτρου Λαμίας. Το φθινόπωρο του 1961 εκλέγεται το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο που προσλαμβάνει τον Κώστα Λιάσκα σαν έφορο του Δημοτικού θεάτρου. (Είναι αυτός που σφραγίζει από εδώ και εμπρός την επιτυχημένη πορεία του Δημοτικού θεάτρου μέχρι την συνταξιοδότησή του). Τέλος στις 3 Δεκεμβρίου 1961, παρουσία του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και θρησκευμάτων Γρηγόρη Κασιμάτη, γίνονται τα εγκαίνια λειτουργίας του με την παράσταση “Το Μυστικό της Κοντέσας Βαλαίρενας” με πρωταγωνίστρια την μεγάλη Κυβέλη και το Βασιλικό, τότε, θέατρο.

Το Δημοτικό θέατρο είναι πανταχόθεν ελεύθερο και περικλείεται από τις οδούς Υψηλάντη Αγνώστου Στρατιώτη – Ηλέκτρας – Ομήρου και καταλαμβάνει έκταση 980 τ.μ., ενώ ο συνολικός όγκος του είναι 12.800 κ.μ. Διαθέτει φουαγιέ, κυλικείο, ιματιοθήκη. Έχει 444 άνετα και σύγχρονα καθίσματα στην πλατεία, ενώ έχει επί πλέον 261 καθίσματα στο αμφιθέατρο (εξώστη) συνολικά δηλαδή έχει 705 καθίσματα. Στον υπόγειο χώρο του υπάρχει Αίθουσα Τέχνης για καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, εκθέσεις ζωγραφικής κ.τ.λ. Η σκηνή του θεάτρου είναι άρτια εξοπλισμένη, με μεγάλη άνεση χώρου, διαθέτει κινητό δάπεδο και υπόγειο για προετοιμασία – τοποθέτηση σκηνικών. Διαθέτει πλήθος βοηθητικών “στοιχείων”, προβολείς, ράμπες κ.τ.λ. ενώ έχει ένα πλήρες σύστημα κλιματιστικών εγκαταστάσεων. Το 1979-80 φιλοξένησε το Ανοιχτό Λαικό Πανεπιστήμιο του Δήμου που ίδρυσε ο δήμαρχος Αντώνης Φίλης και δίδαξαν μεγάλοι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι. Η πόλη της Λαμίας έχει την τύχη να διαθέτει σήμερα αξιολογότατη κτιριακή θεατρική υποδομή.

 

Πανελλήνια Έκθεση Λαμίας (Π.Ε.Λ.)

 

Η ιδέα της δημιουργίας μιας σύγχρονης μορφής προβολής των προϊόντων του Νομού σε αντικατάσταση της ανοιξιάτικης εμποροπανήγυρης του Μαΐου πέφτει σαν ιδέα στη Γενική Συνέλευση του Εμπορικού Συλλόγου το Μάρτη του 1958. Υπήρξαν αντιδράσεις και γι’ αυτό το θέμα πάγωσε. Επανέρχεται όμως στη Γενική Συνέλευση του Εμπορικού Συλλόγου τον Απρίλη του 1961 και αποφασίζεται να γίνουν συντονισμένες ενέργειες προς το Νομάρχη, το Δήμο και το Υπουργείο Εμπορίου για την κατάργηση της εμποροπανήγυρης του Μαΐου και την αντικατάσταση της με την λειτουργία σύγχρονης έκθεσης. Ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Δημοτικού Συμβουλίου Λαμίας και πρόταση της Νομαρχίας προς το Υπουργείο Εμπορίου εκδίδεται διάταγμα το 1962 με το οποίο καταργείται η εμποροπανήγυρη του Μαΐου. Μετά από αυτό το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο, ο Εμπορικός Σύλλογος Λαμίας, η Ομοσπονδία Επαγγελματοβιοτεχνών, πολιτικοί και υπηρεσιακοί παράγοντες αρχίζουν συντονισμένες ενέργειες και συσκέψεις για την ίδρυση και λειτουργία στη Λαμία το μήνα Μάιο μιας σύγχρονης μορφής προβολής των προϊόντων του Νομού. Το 1966 γίνεται σύσκεψη στη Νομαρχία με τη συμμετοχή όλων των Εμπορικών Οργανώσεων, συλλόγων και πολιτικών και αποφασίζεται να λειτουργήσει το Μάιο του 1967 γεωργική έκθεση σε ιδιωτικό χώρο με επιμέλεια και εποπτεία της Δ/νσης Γεωργίας και της Νομαρχίας. Το 1967 εγκαινιάζεται η 1η γεωργική έκθεση σε μισθωμένο χώρο στο βόρειο τμήμα της πόλης στην οποία συμμετέχουν εκθέτες απ’ όλο τον Ελλαδικό χώρο. Το 1970 αγοράζεται αυτή η έκταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η ΠΕΛ επιφάνειας 167.000 τ.μ. από το Νομαρχιακό Ταμείο Φθιώτιδας και το 1974 η 8η περίοδος της Π.Ε.Λ. λειτουργεί στο σημερινό χώρο. Το1977 μεταβιβάζεται η κυριότητα αυτού του χώρου στη Διοίκηση του νομικού προσώπου της Π.Ε.Λ. Σταθμός για την Έκθεση ήταν η σύσταση ιδίου νομικού προσώπου με το Ν.214/75 και υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εμπορίου. Έκτοτε η Έκθεση λειτουργεί, εκσυγχρονίζεται και το 1988 αρχίζει η ανέγερση των τριών (3) στεγασμένων εκθεσιακών χώρων έκτασης 2.700 τ.μ. ο καθένας, οι οποίοι μέχρι σήμερα δεν έχουν τελειοποιηθεί, πλην όμως λειτουργούν σε ανεκτά περιθώρια. Η Π.Ε.Λ. είναι ένας μοχλός ανάπτυξης του Νομού και φιλοδοξεί κάθε χρόνο που θα περνάει να προσφέρει τις καλύτερες υπηρεσίες της στους εκθέτες, αλλά και στους επισκέπτες της.

 

Δημοτική Πινακοθήκη

 

Ιδρύθηκε το 1984 και υπάγεται στο Δήμο Λαμιέων. Γίνονται εικαστικές εκθέσεις Λαμιωτών και άλλων, αλλά και εκθέσεις συναφούς περιεχομένου. Διαθέτει πλούσια συλλογή έργων από τους κατά καιρούς εκθέτοντες. Κυρίως έχει πλούσια συλλογή έργων του μεγάλου Αλέκου Κοντόπουλου, όπως και του Κ. Κορναράκη. Κατά καιρούς συνδράμει σε εκδόσεις Βιβλίων (Κοντόπουλος, Καγκαράς, Σίμος, Τσάρας, Κοντογιάννης, Εκκλησιαστικά κειμήλια της Φθιώτιδας κ.ά.), Μεταξοτυπιών (Κοντόπουλος, Καγκαράς, Σίμος, Σαραφιανός, Τσάρας) αλλά και Λευκωμάτων. Ιδιωτικές Συλλογές στη Λαμία είναι του Α. Πλατή (κεραμικά, βιβλία, χειρόγραφα, φωτογραφίες) του Α.Κουνούπη (κεραμικά, γλυπτά, κοσμήματα, είδη λαϊκής τέχνης, όπλα του 1821) κ.ά.

Αρχαιολογικό Μουσείο

 

 Το Αρχαιολογικό Μουσείο Λαμίας στεγάζεται στον α΄ όροφο του Στρατώνα που βρίσκεται στον αρχαιολογικό χώρο του Κάστρου. Κτίστηκε στην εποχή του ‘Οθωνα και συνέχισε να χρησιμοποιείται για στρατιωτικούς σκοπούς μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Το 1973 ο χώρος και το κτήριο παραδόθηκαν από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας στο Υπουργείο Πολιτισμού. Το 1984 ο Δήμος Λαμιέων ανέλαβε την επισκευή του κτηρίου για τη στέγαση του Αρχ/κού Μουσείου, το οποίο εγκαινιάστηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 1994. Επειδή το κτίριο είναι διατηρητέο δεν επιδέχεται επεκτάσεις.

Οι συλλογές που περιλαμβάνει είναι: Νεολιθική ενότητα (6500 – 3700 π.Χ.) Πρωτοελλαδική ενότητα (3700 – 2100 π.Χ.) Μεσοελλαδική ενότητα (2100/1900 – 1600 π.Χ.) Υστεροελλαδική (Μυκηναϊκή – Υπομυκηναϊκή) ενότητα (1600 – 11ος αιώνας π.Χ.) Ενότητα πρώιμης εποχής Σιδήρου (Γεωμετρική) (10ος – 8ος αιώνας π.Χ.) Αρχαϊκή Ενότητα – Ιερά ( 7ος – 6ος αιώνας- αρχές 5ου αιώνα π.Χ.) Κλασική – Ελληνιστική (κεραμεική – ειδώλια – υαλικά) (5ος – 2ος αιώνας π.Χ.) Κλασική – Ελληνιστική (μετάλλινα – είδη τάφων – παιδί ) (5ος – 2ος αιώνας π.Χ.) Ελληνιστική (οικιακή αρχιτεκτονική-σκεύη) (3ος- 2ος αιώνας π.Χ.) Ελληνιστική (χρυσά) (3ος – 2ος αιώνας π.Χ.) Οικονομία (νομίσματα – σταθμά – προνομισματικές μορφές) Γλυπτική (4ος αιώνας π.Χ. – 2ος μ.Χ. αιώνας)

Λαογραφικό Μουσείο

 

Το Λαογραφικό Μουσείο Φθιώτιδας ιδρύθηκε το 1984 και αποτελεί νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου του Δήμου Λαμιέων. Η δημιουργία του είναι το απαύγασμα μιας μακροχρόνιας προσπάθειας του Εξωραϊστικού Εκπολιτιστικού Συλλόγου Γυναικών Λαμίας που αναζητούσε και συγκέντρωνε λαογραφικό υλικό από το 1976. Κατόπιν προσέφερε την πρώτη και βασική αυτή συλλογή στο Δήμο Λαμιέων με την υποχρέωση να συστήσει έναν οργανισμού που θα αναλάμβανε το δύσκολο έργο της συγκέντρωσης, ταξινόμησης, διατήρησης και έκθεσης των υλικών καταλοίπων του παραδοσιακού πολιτισμού της περιοχής, ο οποίος μετά τη δεκαετία 1940-1950 είχε αρχίσει να υποδομείται με ταχύτατους ρυθμούς και σε όλη την Ελλάδα. Τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του το μουσείο στεγάσθηκε σε ένα κτίριο στην οδό Μακροπούλου, όπου επί τουρκοκρατίας ήταν τα δημοτικά λουτρά και το οποίο ανακατασκευάστηκε με δωρεά του Ηλία Θεοδοσίου κατόπιν προτροπής του Μητροπολίτη Φθιώτιδας Δαμασκηνού. Αρχικά, οι δραστηριότητές του στόχευαν κυρίως σε μια εντατική συλλεκτική πολιτική, καθώς οι προσκτήσεις υλικού προέρχονταν ως επί το πλείστον από δωρεές. Η εθελοντική προσφορά των γυναικών του εξωραϊστικού συλλόγου ήταν το στοιχείο που κράτησε ζωντανό αυτόν τον οργανισμό. Ουσιαστικά, το μουσείο οφείλει την ύπαρξή του σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που κατάφεραν με το πάθος τους να περισώσουν κάθε παραδοσιακό αντικείμενο.

Σήμερα, το μουσείο στεγάζεται σε ένα νεόδμητο κτίριο του Δήμου Λαμιέων, δίπλα σε μια ιστορική πλατεία της πόλης, την πλατεία Λαού στην οδό Καλύβα Μπακογιάννη 6. Σύμφωνα με τις προφορικές μαρτυρίες στο σημείο αυτό ήταν το χάνι όπου φυλακίστηκε και βασανίστηκε ο ήρωας της Επανάστασης Αθανάσιος Διάκος. Στους δυο εκθεσιακούς ορόφους του μέσα από τα 1200 αντικείμενα αποκαλύπτονται εικόνες και αναπαραστάσεις με θέματα όπως η βιοτεχνική παραγωγή και τα παραδοσιακά επαγγέλματα, οι γεωργικές παραγωγικές διαδικασίες, η κτηνοτροφία, η υφαντική, η οικία με τα σκεύη και τα έπιπλα, η ενδυμασία με τα εργαλεία και τα δημιουργήματα, ενώ προσεχώς θα λειτουργήσει και το νομισματικό του τμήμα. Στον τρίτο όροφο, στην αίθουσα συνεδριάσεων στεγάζεται και μια μικρή βιβλιοθήκη με λαογραφικούς και ιστορικούς κυρίως τίτλους. Με τη μεταστέγαση και επανέκθεση της συλλογής, στις 3/5/2003 ξεκίνησε και μια νέα περίοδος κατά την οποία το μουσείο άρχισε να αναπτύσσει δράσεις και με εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Συμμετέχει στο θεσμό των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στο εκπαιδευτικό πολιτιστικό δίκτυο του Υπουργείου πολιτισμού που δραστηριοποιείται σε θέματα εκπαίδευσης και νεοελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς, διοργανώνει σεμινάρια μουσειακής αγωγής και θεμάτων λαϊκού πολιτισμού, καθώς και ποικίλες άλλες εκδηλώσεις για το ευρύ κοινό, όπως η δράση ¨Ελληνικές παραδοσιακές γεύσεις.. στη Λαμία¨ με τη σύμπραξη 15 πολιτιστικών συλλόγων της περιοχής. Αυτός είναι άλλωστε ο ορισμός του σύγχρονου μουσείου. Αναφέρεται σε ένα ίδρυμα που συγκεντρώνει, προστατεύει και εκθέτει τα υλικά τεκμήρια του ανθρώπου και του περιβάλλοντός του με σκοπό τη μάθηση, την παιδεία και την ψυχαγωγία, μεγάλα ζητήματα που τέθηκαν κατά τον 20ο αιώνα και υπαγόρευσαν νέες επιλογές στην τακτική που ακολουθούσαν μέχρι τότε τα μουσεία.

Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λαμίας

 

Στην αρχή λειτουργούσε ως πυρήνας Δημοτικής Βιβλιοθήκης και την επόμενη χρονιά έγινε Δημόσια Βιβλιοθήκη,(Ν.Π.Δ.Δ) με προϊσταμένη αρχή το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Έκτοτε λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του α.ν. 1362/1949 “περί ιδρύσεως, ανασυγκροτήσεως και ενιαίας οργανώσεως των ανά το κράτος Βιβλιοθηκών”. To 1979 έγινε Κεντρική και απέκτησε ΚΙΝΗΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ η οποία εξυπηρετεί 120 δανειστικά κέντρα στο Νομό Φθιώτιδας. Το 1996 η Βιβλιοθήκη μεταστεγάστηκε ,στον 1ο όροφο του Τρακείου Κληροδοτήματος στην οδό Αινιάνων. Σήμερα αριθμεί 55.000 περίπου τόμους βιβλίων και οι συλλογές της καλύπτουν όλο το φάσμα της γνώσης, εμπλουτίζονται τακτικά με νέες εκδόσεις ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες των αναγνωστών.